ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑΣ

 

 

Η επικοινωνία και ειδικότερα η ομιλία αποτελεί μέρος των διαπροσωπικών σχέσεων του ατόμου με το περιβάλλον του. Το παιδί έχει την φυσική ετοιμότητα να δέχεται και να προσέχει τα ακούσματα της γλώσσας, να ερμηνεύει τη σημασία τους και να τα  χρησιμοποιεί κατάλληλα στην επαφή του με τους άλλους.

 

Μέσα σ ένα σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα το παιδί μαθαίνει τις βασικές φωνολογικές, μορφολογικές, συντακτικές και σημασιολογικές δομές μέσα από το άμεσο  περιβάλλον του και μόνο με την αυθόρμητη χρήση της γλώσσας.  

Το κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης και γι’ αυτό μπορεί να υπάρξουν κάποιες διαφορές σχετικά με το χρόνο που κατακτάται κάποια δεξιότητα, όμως κατά μέσο όρο εάν έχει περάσει εξάμηνο και δεν παρουσιάζει πρόοδο θα πρέπει να υπάρξει μια περαιτέρω διερεύνηση. 

Παρακάτω περιγράφονται συνοπτικά οι αναμενόμενες  δεξιότητες του παιδιού ανά εξάμηνο.

​

0-6 ΜΗΝΩΝ

• Παράγει ήχους ευχαρίστησης

• Αντιδρά σε ήχους και στρέφει το κεφάλι του στη πηγή του ήχου

• Αναγνωρίζει φωνές και γελάει όταν του μιλάνε

• Σύμφωνα με τις ανάγκες του χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα

• Μιμείται ήχους

• Η φωνή του ποικίλλει σε ύψος και ένταση

• Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να εκφράσει τις ανάγκες του

• Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /m/μ,/p/π και  /b/μπ όταν μουρμουρίζει

 

 

7-12 ΜΗΝΩΝ

• Ανταποκρίνεται στο όνομά του

• Καταλαβαίνει το ‘’ναι’’ και το ‘’όχι’’

• Ακούει και μπορεί να μιμηθεί περισσότερους ήχους

• Αναγνωρίζει λέξεις που αφορούν σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης όπως ποτήρι, παπούτσι κλπ

• Ξεκινά  η περίοδος του ‘’βαβίσματος’’, όπου το παιδί παράγει συλλαβές άνευ σημασίας, όπως μπα-μπα, ντα-ντα κλπ

• Ακούει όταν του μιλάνε

• Σιγά-σιγά το βάβισμα αλλάζει και αρχίζει να χρησιμοποιεί σκόπιμα την ομιλία.

• Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις, κυρίως ουσιαστικά

• Κατανοεί απλές εντολές, όπως πάρε τη μπάλα, δώσε τη μπάλα

• Έντονα στοιχεία προσωδίας και επιτονισμού

​

13-18 ΜΗΝΩΝ

• Η ομιλία του είναι σχεδόν μη καταληπτή

• Ηχολαλεί, δηλαδή επαναλαμβάνει ήχους, συλλαβές ή ακόμη και λέξεις που ακούει από άλλους)

• Παραλείπει κάποια αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα

• Ακολουθεί απλές εντολές

• Αναγνωρίζει 1-3 μέρη του σώματος

• Το εκφραστικό του λεξιλόγιο περιλαμβάνει 3-20 ή και παραπάνω λέξεις που είναι κυρίως ουσιαστικά

• Χρησιμοποιεί χειρονομίες και λόγο

 

19-24 ΜΗΝΩΝ

• Η ομιλία του γίνεται περισσότερο καταληπτή

• Αρχίζει να χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα (προτάσεις με 2 λέξεις, π.χ  Θέλω νερό κλπ)

•  Αρχίζει να κάνει χρήση προσωπικών αντωνυμιών (εγώ, εσύ, αυτός)

• Το εκφραστικό του λεξιλόγιο ανέρχεται σε 50-100 λέξεις ή και περισσότερες

• Το αντιληπτικό του λεξιλόγιο ξεπερνά τις 300 λέξεις

• Απαντά στην ερώτηση ‘’Τι είναι αυτό’’

• Ακούει ιστορίες

• Γνωρίζει 5μέρη του σώματος

• Κατονομάζει κάποια οικεία αντικείμενα

• Κατανοεί εντολές με δύο μέρη

​

2-3 ΕΤΩΝ

• Η ομιλία του είναι καταληπτή 50%-75%

• Ζητάει τα αντικείμενα με το όνομά τους

• Καταλαβαίνει το ‘’ένα’’ και τα ‘’πολλά’’

• Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος

•  Εκφράζει την ανάγκη του για τουαλέτα

• Δείχνει εικόνες σε βιβλίο και τις κατονομάζει

• Απαντάει σε απλές ερωτήσεις

• Ακούει ιστοριούλες και τραγουδάκια

• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 3-4 λέξεις βασικής, κατεξοχήν, δομής  Υποκείμενο +Ρήμα + Αντικείμενο

• Κάνει ερωτήσεις χρησιμοποιώντας μία ή  δύο λέξεις

• Χρησιμοποιεί κάποιες προθέσεις, άρθρα, ρήματα σε χρόνο ενεστώτα και αόριστο, πληθυντικό αριθμό

• Το αντιληπτικό του λεξιλόγιο φτάνει τις 500-900 λέξεις ή και περισσότερες

• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-250 ή παραπάνω λέξεις

•  Μιλάει δυνατά

• Κάνει γραμματικά και συντακτικά λάθη

• Παραλείπει ή αντικαθιστά φωνήματα όταν μιλάει

• Κάνει χρήση του βοηθητικού ρήματος ‘’είναι’’

​

3-4 ΕΤΩΝ

• Η καταληπτότητα της ομιλίας του φτάνει στο 80%

• Καταλαβαίνει 1200-2000 λέξεις

• Το εκφραστικό του λεξιλόγιο είναι 800-1500 λέξεις

• Εκτελεί εντολές που αποτελούνται από 2-3 μέρη

• Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις, όπως ποιος, τι, που, γιατί

• Εκφράζει συναισθήματα

• Οι προτάσεις του αποτελούνται από 4-5λέξεις

• Αναγνωρίζει τα αντικείμενα με το όνομά τους και καταλαβαίνει τη λειτουργία τους

•  Βελτιώνει τα γραμματικά και συντακτικά λάθη

• Χρησιμοποιεί σωστά το ‘’είμαι’’ και το ‘’είναι’’ μέσα σε προτάσεις

• Μπορεί να βάλει δύο γεγονότα σε σωστή χρονική σειρά

• Συμμετέχει σε συζητήσεις

 

 

4-5 ΕΤΩΝ

• Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών ως το 3

• Αναγνωρίζει 1-3 βασικά χρώματα

• Αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 λέξεων και παραπάνω

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 900-2000 λέξεις και παραπάνω

• Χρήση σύνθετων προτάσεων με 4-8 λέξεις

• Γραμματικά σωστές προτάσεις

• Ακρόαση ιστορίας και απάντηση σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτή

• Μπορεί να περιγράψει πώς πέρασε στο σχολείο

• Απαντάει σε σύνθετες ερωτήσεις

• Αναπαράγει με ακρίβεια μια ιστορία

• Παράγει σύμφωνα με ακρίβεια κατά 90%

 

5-6 ΕΤΩΝ

• Γνωρίζει και ονομάζει 6 χρώματα

• Γνωρίζει και ονομάζει 3σχήματα

• Αντιληπτικό λεξιλόγιο 13000λέξεων

• Αυξάνεται συνεχώς το λεξιλόγιό του

• Συμμετέχει σε διάλογο

• Μετράει αυτοματοποιημένα ως το 30

• Ονομάζει αντίθετες έννοιες

• Καταλαβαίνει και εκτελεί σύνθετες εντολές που αποτελούνται από 3μέρη

• Ονομάζει τις μέρες της εβδομάδας

• Χρησιμοποιεί σωστά τους χρόνους των ρημάτων

• Αντικαθιστά ελάχιστα φωνήματα

• Οι προτάσεις του είναι γραμματικά πλήρεις

• Τραγουδάει ολόκληρα τραγουδάκια και απαγγέλει παιδικά ποιήματα

• Ονομάζει κάποια γράμματα και αριθμούς

• Επικοινωνεί εύκολα με τους ενήλικες

• Κατανοεί το ‘’δεξιά- αριστερά’’

• Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου

• Κάνει σωστή χρήση της παθητικής φωνής

 

​

​

Ποιες είναι οι διαταραχές του λόγου;

Οι διαταραχές του λόγου περιλαμβάνουν δυσκολίες στην κατανόηση, στην έκφραση ή στη χρήση του λόγου. Οι δυσκολίες αυτές, μπορεί να επηρεάζουν το περιεχόμενο, τη σύνταξη, τη μορφολογία, τη γραμματική και τη φωνολογία

 

​

Ποιες είναι οι διαταραχές της ομιλίας;

Οι διαταραχές της ομιλίας μπορεί να επηρεάσουν την  ικανότητα του συνδυασμού των ήχων για την άρθρωση των λέξεων, την ποιότητα της φωνής και τον ομαλό ρυθμό.

​

​

Πότε και γιατί πρέπει να απευθυνθούμε σε λογοθεραπευτή;

Η έγκαιρη διάγνωση θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντική σε παιδιά μικρής ηλικίας. Παιδιά ηλικίας 24-30 μηνών μπορούν σχετικά εύκολα να ανακάμψουν τις γλωσσικές τους δυσκολίες με σωστή και μεθοδευμένη παρέμβαση.